Szabla model 1822 powstała we Francji, jej konstrukcja była wypadkową wcześniejszych modeli – szabli wzoru AN XI i AN XIII. Jej bezpośrednim poprzednikiem była szabla model 1816.

Legenda Szabli 1822

Szablę z 1822 r. użytkownicy rychło uznali za broń znakomitą. W rozmaitych wariantach i odmianach używana była na placach boju przez ponad sto lat, w armiach niemal całego świata. Jak zgodnie pisano w opracowaniach i publikacjach fachowych – 1822-ka zrobiła „oszałamiającą karierę”. Do dzisiaj funkcjonuje we Francji jako broń reprezentacyjna Gwardii Republikańskiej i elewów Szkoły Wojskowej Saint Cyr!

Bodaj najważniejszy epizod bojowego żywota szabli m. 1822 (poza Francją) jest związany z Polską. Szabla była używana już w Powstaniu Styczniowym. W 1919 r. – poprzez armię gen. Hallera – trafiła do odradzającej się Rzeczypospolitej. W latach 1919-1921 Polska Wojskowa Misja Zakupów zakupiła od Francji znaczne ilości owej broni, rozdzielono ją do wielu jednostek kawaleryjskich. Tam szabla przeszła ostatnią w swej historii ważną zmianę konstrukcyjną – usunięto z jej rękojeści obłęki boczne. Walczono szablą 1822 w wojnie polsko-bolszewickiej, potem używano jej jako broni ćwiczebnej. Po raz ostatni polscy kawalerzyści chwycili w dłoń 1822-kę podczas wojny obronnej w 1939 r.

Wernisaż

Wsparli nas eksponatami i zaszczycili swoją obecnością kolekcjonerzy z całej Polski (i nie tylko) zaprzyjaźnieni z Muzeum Zbrojownią: p. Dariusz Czerniakowski, pp. Marianna i Maciej Prószyńscy, p. Sławomir Rożkiewicz, p. Krzysztof Szczegłow (inicjator wystawy), p. Andrzej Wasilewski oraz członkowie zaprzyjaźnionego Klubu Miłośników Dawnych Militariów Polskich. Kilku innych naszych dobroczyńców – z różnych względów – nie mogło dotrzeć do Zamku. Wszystkim gorąco dziękujemy! Warto dodać, że – jak to zwykle bywa w liwskim Muzeum – dzięki rozmowom kuluarowym dzisiejszy wernisaż stał się preludium dla (co najmniej) kilku następnych . Pomysłów i projektów narodziło się niemało!

Wystawa 

Muzeum Zbrojownia na Zamku w Liwie postanowiło uczcić okrągłą rocznicę powstania zasłużonej dla Polski szabli okolicznościową wystawą. Udało się zgromadzić łącznie kilkadziesiąt egzemplarzy (!) tej broni z placówek muzealnych i od kolekcjonerów prywatnych. Ekspozycję uzupełnia zestaw pocztówek oraz czasopisma wojskowe z okresu międzywojennego.

Wernisaż wystawy odbędzie się 28 października 2022 r.
Zapraszamy Państwa do Muzeum Zbrojowni na Zamku w Liwie!

P.S. Co ciekawe w roku produkcji szabli – 1822 – ukazały się drukiem „Ballady i romanse” Adama Mickiewicza. Ich wileńskie wydanie jest uważane za początek polskiego romantyzmu. A że szabla 1822 jest w jakimś sensie bronią „romantyczną”, powstałą i używaną w epoce „Ballad i romansów” postanowiliśmy naszą wystawę rycin p.t. „Pejzaż romantyczny” (wernisaż już w listopadzie) umieścić w tej samej sali, w bezpośrednim sąsiedztwie francuskiej szabli. XIX- wieczne grafiki i broń spotkają się po wiekach w jednym miejscu. Historia zatoczy koło.